Φάρσαλα: 40% μείωση πληθυσμού σε 60 χρόνια – Η σοβαρή δημογραφική κρίση στην Επαρχία μας

Ένα αδιαμφισβήτητο μείζον πρόβλημα της εποχής μας είναι το δημογραφικό. Κάτι το οποίο έχει αντίκτυπο σε όλους μας και θα έχει πολύ μεγαλύτερο σε λίγα χρόνια, όταν ο αριθμός γεννήσεων μειωθεί ακόμη περισσότερο, σε μία ήδη αρκετά “γερασμένη” χώρα όπως η Ελλάδα, με μεγάλο ποσοστό υπερήλικων. Οι λόγοι; Πάνω – κάτω γνωστοί σε όλους μας και πρωτίστως οικονομικοί. Πόσα ζευγάρια σκέφτονται διπλά και τριπλά τα έξοδα που θα πολλαπλασιαστούν εάν φέρουν ένα παιδί στη ζωή. Θα αναρωτηθεί κανείς -και ορθώς- βέβαια: “Πότε η χώρα μας είχε οικονομική σταθερότητα και άνθηση; Σχεδόν πάντα φτωχοί ήμασταν, αλλά παιδιά κάναμε”. Κι αυτό είναι κάτι που σηκώνει πολύ μεγάλη συζήτηση. Έχοντας φύγει από τις εποχές που -κακά τα ψέματα- τα παιδιά ήταν επιπλέον εργατικά χέρια σε μία οικογένεια που σχεδόν κατά το ήμισυ σε όλη την επικράτεια ήταν αγροτική , κάτι που στην εποχή μας έχει μειωθεί δραματικά με τα συνεχόμενα χτυπήματα που δέχεται ο πρωτογενής τομέας, τίθεται πλέον και ζήτημα αξιών. Η γενιά μας (μιλώ για τους 30άρηδες) όσο και αν βιώνουμε την οικονομική κρίση στο πετσί μας, είμαστε καλομαθημένοι, ίσως και λόγω του ότι οι γονείς δεν ήθελαν να μας στερήσουν αυτά που εκείνοι στερήθηκαν. Γιατί όταν μιλάμε για φτώχεια, αλλά ο μέσος Έλληνας έχει την τελευταία έκδοση του iPhone και τρώει rib eye (medium rear παρακαλώ, μη μας πούνε και χωριάτες), εκεί κάπου χάνουμε το δίκιο μας. Οπότε έχει να κάνει και με τις προτεραιότητες και τις θυσίες που (δεν) είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε για να φέρουμε στον κόσμο ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά που λέει και το άσμα.

Για να μην το πλατειάζω όμως και να αναφερθώ στην ουσία της έρευνάς μου, το μεγαλύτερο πρόβλημα βιώνουν οι Επαρχίες. Είναι τόσο αυξημένη η αστικοποίηση, εκεί που έπεφτε τόσα χρόνια όλο το βάρος του marketing, είναι τόσο παραμελημένα τα χωριά μας, ίσως και très banal για κάποιους να γυρίσουν μετά τις σπουδές στον τόπο που μεγάλωσαν κι έκαναν τους πρώτους τους φίλους, που η κάθοδος ή η άνοδος στις μεγαλουπόλεις (μιας και τα Φάρσαλα βρίσκονται στο μέσον αυτών) είναι μονόδρομος. Εδώ όμως έγκειται το ερώτημα: “Τι κάνει η Πολιτεία για να κρατήσει τον Έλληνα στον τόπο του; Για να στηρίξει τις Επαρχίες;” Και από την άλλη: “Τι κάνουν οι Επαρχίες για να κρατήσουν τα παιδιά τους και να τους δώσουν κίνητρα να μείνουν και να επενδύσουν στον τόπο τους;”. Η ερώτηση είναι ρητορική, νομίζω όλοι γνωρίζετε την απάντηση.

Ας πάμε λοιπόν στην Επαρχία μας, στα ηρωικά, ιστορικά, αλλά και ξεχασμένα από πολλούς Φάρσαλα. Κάνοντας μια έρευνα (αν μη τι άλλο μικρή σε σχέση με αυτό που είχα ανακοινώσει ότι θα ακολουθήσει με την ιστορία της ομάδας του Αχιλλέα Φαρσάλων που ετοιμάζω), βρήκα κάποια ενδιαφέροντα στατιστικά, που θα πρέπει να μας προβληματίσουν όλους και προπάντων τις Αρχές του τόπου. Ας μην ξεχνάμε πόσες εκατοντάδες επιχειρήσεις άνοιξαν στον Δήμο Πειραιά τα τελευταία χρόνια κρατώντας τους ανθρώπους στην περιοχή, που κάποτε έψαχναν να φύγουν λόγω των οικονομικών δυσκολιών, αλλά και προσελκύοντας νέους από άλλους περιοχές να δουλέψουν εκεί, να ζήσουν και να δημιουργήσουν τις οικογένειές τους. Ας μην ξεχνάμε τον Δήμο Δοξάτου που πρόσφατα ανακοίνωσε χρηματικό βοήθημα 1.000€ για κάθε νέα γέννηση.

Αλήθεια, εμείς στον Δήμο μας, έχουμε σκεφτεί ποτέ να κάνουμε κάτι αντίστοιχο; Και δεν μιλάμε για κάποιον Δήμο πίσω από τον ήλιο, αλλά για τα Φάρσαλα, το κομβικότερο σημείο ίσως της Ελλάδος, το σταυροδρόμι -εξ ού και το όνομα που είχαν δώσει οι Τούρκοι, Τσατάλτζα- που αν διπλώσεις τον χάρτη, στη μέση θα βρίσκεται η περιοχή μας.

Συλλέγοντας, λοιπόν, επίσημα στατιστικά από το 1920 και ανά 10 σχεδόν χρόνια που γίνονταν οι απογραφές, με την τελευταία να γίνεται το 2021, παρατήρησα κάτι άξιο σχολιασμού. Η Επαρχία, όχι απλά ο Δήμος μας, αλλά και τα χωριά μαζί, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι μας και γι’ αυτά οφείλουμε πρώτα να μεριμνήσουμε, αριθμεί μόλις 2.000 και πλέον πολίτες από το 1920, τότε που η Ελλάδα αριθμούσε λίγο πάνω από 5 εκατομμύρια κατοίκους, τότε που βρισκόμασταν σε φάση συνεχών αναταραχών, με πολέμους στο παρελθόν, πολέμους στα πρόθυρα και τη Μικρασιατική καταστροφή να είναι προ των πυλών. Έκτοτε, η Πατρίδα μας μεγάλωνε, πληθυσμιακά βέβαια, γιατί σε πολλούς άλλους τομείς επήλθε παρακμή. Συγκριτικά μάλιστα με το 1961, που τα Φάρσαλα είχαν φτάσει να αριθμούν 27.218 κατοίκους, περισσότερους από ποτέ στην μακραίωνη ιστορία μας, η πτώση σε ποσοστό φτάνει το 40%!!!

Ποτέ ξανά, από το 1920 μέχρι και σήμερα, τα Φάρσαλα δεν είχαν αυτόν τον ομολογουμένως μικρό αριθμό κατοίκων και κανείς μας δεν θέλει να σκεφτεί τι θα δούμε στην απογραφή του 2031. Ας προσέχουμε, επομένως, για να έχουμε. Αν αυτή η έρευνα είναι ένα καμπανάκι, με τους ρυθμούς που κινούμαστε, οι επόμενες καμπανοκρουσίες θα κινούνται στους ρυθμούς της Μεγάλης Παρασκευής.

Σας παρουσιάζω και το σχετικό γράφημα, καθώς και τους ακριβείς αριθμούς από το 1920, μέχρι και την τελευταία απογραφή του 2021:

Χατζηπλής Αλέξανδρος
Δημοσιογράφος