Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἐψάλαμε κατὰ τὴν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου στὴν ἐνάτη (θ΄) ᾠδὴ τὴν Καταβασία:
«Μυστήριον ξένον, ὁρῶ καὶ παράδοξον!
οὐρανὸν τὸ Σπήλαιον˙
θρόνον Χερουβικόν, τὴν Παρθένον˙
τὴν φάτνην χωρίον,
ἐν ᾧ ἀνεκλίθη ὁ ἀχώρnτος,
Χριστός ὁ Θεός, ὅν ἀνυμνοῦντες μεγαλύνομεν». (Καταβασία θ΄ ᾠδῆς Χριστουγέννων)
Βλέπω ἕνα γεγονὸς μυστηριῶδες, ἐκπληκτικὸ καὶ θαυμαστό! Τὸ σπήλαιο τῆς Βηθλεὲμ νὰ γίνεται οὐρανός˙ ἡ Παρθένος Μαρία χερουβικὸς θρόνος καὶ
ἡ φάτνη τοῦ σπηλαίου ὁ τόπος, ὅπου ξάπλωσε Αὐτὸς ποὺ τίποτε στὸν κόσμο δὲν μπορεῖ νὰ Τὸν χωρέσει, δηλαδὴ ὁ Χριστὸς καὶ Θεός, τὸν Ὁποῖον ἐμεῖς οἱ πιστοὶ ὑμνολογώντας μεγαλύνουμε.
Ἡ ἔνσαρκη παρουσία τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο δὲν συνιστᾶ ἁπλῶς τὸ μεγαλύτερο καὶ συγκλονιστικότερο γεγονὸς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας˙ ἀπο-τελεῖ γιὰ τοὺς πιστοὺς ἕνα κορυφαῖο μυστήριο τῆς πίστεως ποὺ ὑπερβαίνει τὴν ἀν-θρώπινη δυνατότητά μας νὰ τὸ κατανοήσουμε καὶ νὰ τὸ ἑρμηνεύσουμε. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ στάση ποὺ υἱοθετοῦμε ἀπέναντί του εἶναι τὸ θάμβος, ἡ ἔκπληξη, ἡ σιωπὴ καὶ ἡ εὐ-γνώμων δοξολογία τῆς ἄφατης φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ.
Αὐτὴν τὴ στάση υἱοθετεῖ καὶ ὁ ἱερὸς μελωδὸς ἐνώπιον τῆς ἐκ Παρθένου γεν-νήσεως τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου μας καὶ γιὰ νὰ τὴν ἐκφράσει μὲ τὸν πιὸ ζωηρὸ τρόπο δανείζεται τὶς πρῶτες λέξεις τοῦ λόγου τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Εἰς τὸ γενέθλιον τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ «Μυστήριον ξένον καὶ παράδοξον βλέπω» (PG 56, 385).
Σὲ τὶ συνίσταται κατὰ τὸν ἅγιο Κοσμᾶ τὸ «ξένον καὶ παράδοξον μυστήριον»;
Πρῶτον, στὸ ὅτι τὸ ταπεινὸ καὶ ἄγνωστο ἐκεῖνο σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, στὸ ὁποῖο καταδέχτηκε νὰ γεννηθῇ ὁ Κύριος, ἀνεδείχθη ὑψηλὸς καὶ λαμπρὸς οὐρανός. Καὶ λέγει οὐρανός, ἐπειδὴ στὸν οὐρανό, κατὰ τὴν ἀντίληψη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, βρίσκεται ἡ διαμονὴ τοῦ Θεοῦ˙ πράγμα ποὺ ἐκφράζει τὴν ὑπερβατικότητά Του.
Δεύτερον, στὸ ὅτι ἡ Παρθένος Μαρία ἀξιώθηκε νὰ γίνει χερουβικὸς θρόνος˙ καὶ ἔγινε χερουβικὸς θρόνος, διότι ὁ Μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, «ὁ καθήμενος ἐπὶ τῶν Χερουβίμ» (Δ΄ Βασιλ. 19, 15˙ Ψαλμ. 79, 1˙ 98,1˙ Ἡσ. 37, 16) συνελήφθη ὡς ἄνθρωπος στὴ μήτρα της, κυοφορήθηκε στὰ σπλάχνα της καὶ κρατήθηκε ὡς βρέφος στὴν ἀγκαλιά της.
Τρίτον, στὸ ὅτι ἡ φάτνη τῆς Βηθλεέμ, ἡ μικρὴ καὶ περιορισμένη, ἀξιώθηκε νὰ γίνει ὁ τόπος, στὸν ὁποῖον ἡ Παρθένος Μαρία ἀνέκλινε ὡς βρέφος τὸν ἀχώρητο Κύριο. «Ὁ Θεός», κατὰ τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Δαμασκηνό, «ἄυλος ὤν καὶ ἀπερίγραπτος ἐν τόπῳ οὐκ ἔστιν˙ αὐτός γὰρ ἑαυτοῦ τόπος ἐστὶ τὰ πάντα πληρῶν καὶ ὑπὲρ τὰ πάντα ὤν καὶ αὐτὸς συνέχων τὰ πάντα», (Ἔκδοσις ἀκριβοῦς…). Μὲ αὐτὴν τὴν ἔννοια ὀνομάζουμε τὸν Θεὸ ἀχώρητο καὶ ἀπερίληπτο. Γιὰ ὅλα αὐτά, δὲν θὰ ἦταν μία ἁπλὴ ἔκφραση, ἐὰν λέγαμε, ὅτι ὁ Χριστὸς γεννᾶται ἀχρόνως στὶς καρδιὲς τῶν Χριστιανῶν.
Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ Χριστὸς ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος κατὰ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα, ὅμοιος μὲ μᾶς σὲ ὅλα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, μᾶς μεταδίδει τὴν θεότητά Του λόγῳ τῆς πίστης μας σ’ Αὐτὸν καὶ μᾶς καθιστᾶ συγγενεῖς Του κατὰ τὴν φύση καὶ τὴν οὐσία τῆς θεότητός Του.
Ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ ξαναχάρισε στὸν ἄνθρωπο τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας καὶ τῆς αἰωνιότητος καὶ ἐνδυνάμωσε τὴν πίστη του στὸ δικαίωμα τῆς ἀξιοπρέπειας, τοῦ σεβασμοῦ, τῆς ἐλευθερίας, τῆς εἰρήνης, τῆς ἀγάπης. Τὸν κατέστησε καὶ πάλι παιδὶ τοῦ Θεοῦ, πρόσωπο τιμημένο, ὕπαρξη χαριτωμένη!
Ὁ ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς μας εἶναι τραγικὰ μπλεγμένος μὲ φοβερὰ ὑπαρξιακὰ ἀδιέξοδα ποὺ ὁ ἴδιος δημιούργησε. Ἔχει τὰ πάντα, ἀλλὰ αἰσθάνεται ἄδειος. Ἐξερευνᾶ τοὺς πλανῆτες καὶ τοὺς γαλαξίες, ἀλλὰ δὲν τολμᾶ νὰ ἐξερευνήσει τὸν ἑαυτό του. Δημιουργεῖ συστήματα προσωπικῆς ἀσφαλείας, ἀλλὰ εἶναι μόνιμα φοβισμένος. Μιλᾶ πολὺ γιὰ ἀγάπη καὶ εἰρήνη, ἀλλὰ δὲν θυσιάζεται γιὰ νὰ τὴν προσφέρῃ. Καὶ ὅλα αὐτὰ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἀποστασίας τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεό. Τῆς ἀπόρριψης τῶν εὐαγγελικῶν διδασκαλιῶν. Τῆς κάλπικης πίστης ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ὑπάρχει καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι ὁ Θεὸς ποὺ ἐνανθρώπησε.
Ὑπάρχει ὅμως ἐλπίδα! Ὅσο γεννᾶται ὁ Χριστὸς ὑπάρχει ἐλπίδα σωτηρίας. Ἡ γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί φέτος, αὐτό τό μήνυμα ἐλπίδας μᾶς προσφέρει. Εἶναι δυνατό, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὰ προσωπικὰ καὶ κοινωνικὰ σκοτάδια μας. Εἶναι ἐφικτὸ νὰ ζήσουμε μέσα στὸ φῶς, στὴ χαρά, στὴ γαλήνη, στὴν ἀγάπη, στὴν εἰρήνη∙ ἀρκεῖ νὰ μάθουμε νὰ ἀκολουθοῦμε τὸν ἀστέρα ποὺ θὰ μᾶς ὁδηγήσει στὸν ἐσπαργανωμένο Ἰησοῦ. Καὶ ἐκεῖ νὰ ἀποθέσουμε μὲ ταπείνωση μπροστά Του, ὡς δῶρο, τὸν ἴδιο μας τὸν ἑαυτό! Τότε καὶ τοὺς ὕμνους τῶν ἀγγέλων θὰ ἀκούσουμε καὶ μὲ φῶς θὰ γεμίσουμε…
Μὲ τὸ φῶς τῆς ἀγάπης Του σᾶς εὔχομαι
κ α λ ὰ κ α ὶ ε ὐ λ ο γ η μ έ ν α Χ ρ ι σ τ ο ύ γ ε ν ν α!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
Ὁ Μητροπολίτης σας