«Οι πηγές του Αχελώου κινδυνεύουν»

Αντιδρούν οι κάτοικοι στην ορεινή Κοινότητα στο Χαλίκι Ασπροποτάμου στην προοπτική λειτουργίας μονάδας παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας στις πηγές του Αχελώου ποταμού στην περιοχή Βερλίγκα.

Σε ανακοίνωση των κατοίκων του χωρίου του Χαλικίου Ασπροποτάμου επισημαίνονται τα εξής:

«Το 2019, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας εξέδωσε Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) για ένα μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό στις πηγές του Αχελώου, κοντά στο Χαλίκι Ασπροποτάμου, μέσα στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου. Η απόφαση στηρίχθηκε σε περιβαλλοντικά στοιχεία που είχαν υποβληθεί το 2011 και περιείχαν υπολογισμούς και όχι μετρήσεις των σχετικών ροών από την περίοδο 1977-1987.

Το 2023, κάτοικοι του χωριού Χαλικίου και η περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ προσέφυγαν στο ΣτΕ με αίτηση ακυρώσεως της ΑΕΠΟ, στηριζόμενοι σε πολλά δικαιολογητικά, αλλά κυρίως στο ότι το προτεινόμενο έργο εμπίπτει στη Ζώνη ΙΙΒ του Εθνικού Πάρκου. Κατά το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα του 2009 (ΦΕΚ 49Δ/12-02-2009), απαγορεύονται ρητά τέτοιου είδους εγκαταστάσεις στη Ζώνη ΙΙΒ. Η αίτηση ακύρωσης έχει οριστεί για συζήτηση στο ΣτΕ στις 27 Νοεμβρίου 2024.

Εν τω μεταξύ, μετά από αμφισβήτηση των ορίων της Ζώνης ΙΙΒ από την αδειούχα εταιρεία, η αρμόδια αρχή, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), προχώρησε σε νέα τοπογραφική μελέτη. Το συμπέρασμα αυτής της τοπογραφικής μελέτης είναι ότι το προτεινόμενο έργο εμπίπτει σαφώς και αναμφίβολα στη Ζώνη ΙΙΒ του Εθνικού Πάρκου. Με βάση αυτό το συμπέρασμα, ο ΟΦΥΠΕΚΑ έστειλε επιστολή στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση στις 9 Ιουλίου 2024, ζητώντας την ανάκληση της ΑΕΠΟ και επισυνάπτοντας την πρόσφατη τοπογραφική μελέτη. Μέχρι στιγμής, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση δεν έχει ανταποκριθεί θετικά.

Όρος της ΑΕΠΟ είναι ότι πριν την έναρξη των έργων πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία της οριοθέτησης του ρέματος. Δεδομένης της θέσης του ρέματος, η ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας απαιτεί δια νόμου την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος και εκκρεμεί ακόμη.

Αγνοώντας αυτή την εκκρεμότητα, η αδειούχος εταιρεία, με επιστολή της 6 Σεπτεμβρίου 2024, ανήγγειλε στον Δήμο Μετεώρων και το Αστυνομικό Τμήμα Καλαμπάκας την έναρξη των εργασιών για τις 12 Σεπτεμβρίου 2024. Δεδομένου του όρου που θέτει η ΑΕΠΟ, τέτοια ενέργεια αποτελεί πρόδηλη παράβαση.

Πράγματι, ο ιδιοκτήτης και μηχανικοί της εταιρείας εμφανίστηκαν με κοντέινερ για να αρχίσουν τις εργασίες, αλλά βρήκαν ομόφωνη διαμαρτυρία από τους κατοίκους. Πέραν αυτού, τη νύχτα της 12ης προς 13ης Σεπτεμβρίου, απέστειλαν εκσκαφέα από τον δρόμο που συνδέει το Χαλίκι με το Ανήλιο Μετσόβου, δρόμο που δεν είναι άμεσα ορατός από το χωριό.

Κατά καλή σύμπτωση, σημειώθηκε η προσπέλαση του εκσκαφέα από συγχωριανό κτηνοτρόφο, και ειδοποιήθηκε το χωριό. Ο πάρεδρος του Χαλικίου ζήτησε τις απαιτούμενες άδειες του εκσκαφέα και, επειδή δεν υπήρχαν, κάλεσε την αστυνομία, που σφράγισε το μηχάνημα και ζήτησε από τον ιδιοκτήτη της αδειούχου εταιρείας να παρουσιαστεί στο Αστυνομικό Τμήμα Καλαμπάκας.

Η απειλή, πάντως, της παράνομης εν όψει του σχετικού όρου της ΑΕΠΟ έναρξης των εργασιών και της μη αναστρέψιμης οικολογικής καταστροφής σε ένα παρθένο δάσος σε προστατευμένη ζώνη Εθνικού Πάρκου παραμένει».